Prawie jedna trzecia dorosłych Polaków regularnie chodzi na grzyby. Jeśli również należysz do zapalonych grzybiarzy, być może co roku zastanawiasz się, jak najlepiej przygotować grzyby do przechowywania. To, czego nie da się zjeść od razu ani zamrozić, można wysuszyć. Uwaga jednak – tradycyjne sposoby suszenia często sprawiają, że grzyby tracą smak, przesuszają się albo zaczynają pleśnieć. Jak więc suszyć grzyby prawidłowo, aby wytrzymały jak najdłużej i smakowały nawet po czasie? Jakie błędy popełnia większość grzybiarzy i jak ich uniknąć? O tym wszystkim opowiemy.
Sezon grzybowy właśnie się rozpoczął!
Czesi należą do najbardziej zapalonych grzybiarzy na świecie. I trudno się dziwić! Kto nie chciałby spędzać czasu w naszych pięknych, spokojnych lasach? A ta radość, kiedy wracasz do domu z pełnym koszykiem własnoręcznie zebranych grzybów, jest bezcenna. Tego nie zastąpi żaden zakup w sklepie.
Jeśli również wybierasz się na swoje sprawdzone miejsca, powinieneś wiedzieć, jak prawidłowo przygotować grzyby do przechowywania. Na chrupiące kotlety grzybowe czy kremową jajecznicę wielu czeka cały rok. Ale aby w zimie móc rozkoszować się sosem grzybowym czy aromatyczną zupą, trzeba zrobić sobie choćby niewielkie zapasy.
Grzyby można zawekować lub zamrozić, ale najpopularniejszą i zarazem najbardziej tradycyjną metodą jest suszenie. Aby jednak grzyby naprawdę zachowały swój intensywny smak i aromat, podczas suszenia trzeba postępować we właściwy sposób. Tylko wtedy będzie można delektować się borowików i podgrzybków przez cały rok!
Najczęstsze błędy podczas suszenia grzybów
Suszenie grzybów rządzi się swoimi zasadami, których warto się trzymać. Choć wielu grzybiarzy wciąż wierzy w babcine sposoby, dziś często okazują się one niewystarczające i mogą prowadzić np. do pleśnienia lub utraty smaku. Aby suszone grzyby były smaczne i nadawały się do użycia, dobrze jest wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę przy ich przygotowaniu.
- Nieprawidłowe czyszczenie grzybów
Na grzybach nie może pozostać ziemia ani igliwie, ale jednocześnie nie powinno się ich moczyć w wodzie, aby nie nasiąkły – w przeciwnym razie czas suszenia znacznie się wydłuży. Grzyby najlepiej oczyścić od razu w dniu zbioru, podcinając nożykiem, a w razie potrzeby doczyszczając wilgotną ściereczką lub gąbką.
- Nierówne krojenie
Mieszanka grubych i cienkich plastrów albo ukośnie ukrojone kawałki suszą się nierównomiernie. Część grzybów może się przesuszyć i stracić smak, a inne pozostaną wilgotne, co zwiększa ryzyko pleśni. Dlatego warto zadbać, aby wszystkie kawałki były równe i miały grubość nie większą niż 5 mm.
- Suszenie mokrych grzybów
Powierzchnia grzybów musi być sucha – w przeciwnym razie zamiast się suszyć, będą się dusiły i zaparzały. To znów prowadzi do pleśnienia, utraty smaku i całkowitego zepsucia zapasów. Zanim włożysz grzyby do suszarki czy piekarnika, zawsze pozostaw je, aby dobrze obeschły.
- Zbyt wysoka temperatura w piekarniku lub suszenie na słońcu
Suszenie w zbyt wysokiej temperaturze albo na pełnym słońcu może spowodować przypalenie, przesuszenie lub nierównomierne wysuszenie grzybów, co odbije się na ich smaku i jakości. Najlepiej korzystać z elektrycznej suszarki, w której można ustawić odpowiednią temperaturę i czas, a cały proces pozostaje pod pełną kontrolą.
- Suszenie na gazetach
Grzyby często przyklejają się do gazet, a na ich powierzchni mogą pozostać kawałki papieru lub nawet ślady farby drukarskiej. Tego typu babciny sposób najlepiej całkowicie wyeliminować.
- Niedostateczne wysuszenie
Jeśli plasterki grzybów są gumowate i można je zginać, to znak, że nie są jeszcze dostatecznie wysuszone. Prawidłowo ususzone grzyby szeleszczą i łamią się przy zginaniu. Z kolei, jeśli są twarde jak chipsy, oznacza to, że zostały przesuszone lub nawet przypalone.
- Niewłaściwe przechowywanie
Nawet ususzone grzyby wymagają odpowiedniego przechowywania – w przeciwnym razie łatwo chłoną wilgoć, mogą pleśnieć lub tracić aromat. Należy unikać przechowywania ich w płóciennych woreczkach. Najlepiej trzymać grzyby w suchych słoikach typu wek. Brak dostępu wilgoci i powietrza sprawi, że grzyby na długo zachowają swój smak i aromat.
Piekarnik, suszarka do grzybów czy tradycyjne sita?
Suszyć grzyby można na różne sposoby. Piekarnik jest co prawda najszybszym rozwiązaniem, ale – jak już wspomnieliśmy wcześniej – niesie ryzyko przesuszenia lub przypalenia. Klasyczne sita, które stosowały już nasze babcie, dobrze sprawdzają się na zewnątrz, jednak zawsze jesteśmy wtedy uzależnieni od pogody, co może znacznie wydłużyć i utrudnić cały proces. Najlepszym wyborem jest suszarka do owoców i warzyw, w której doskonale ususzysz również grzyby. Utrzymuje ona stałą, niską temperaturę oraz zapewnia cyrkulację powietrza, dzięki czemu grzyby wysychają równomiernie i w sposób delikatny.
Jak rozpoznać przesuszone lub spleśniałe grzyby?
Przesuszone grzyby są twarde, kruche i łamią się natychmiast po dotknięciu. Z kolei spleśniałe kawałki zazwyczaj pokrywają się białym lub zielonym nalotem i wydzielają nieprzyjemny zapach. Zwracaj szczególną uwagę na oznaki pleśni – jeśli masz choć cień wątpliwości, najlepiej grzyby wyrzuć. Zdrowie jest najważniejsze.
Praktyczne wskazówki
- Grubość plastrów: około 3–5 mm, aby grzyby wysuszyły się równomiernie.
- Czas suszenia: zależy od metody – w suszarce najczęściej 6–12 godzin.
- Po suszeniu: pozwól grzybom wystygnąć i sprawdź, czy nie są wilgotne. Jeśli tak – susz dalej. Następnie przechowuj je w odpowiednich warunkach, czyli w suchym i ciemnym miejscu.
Praktyczne wyposażenie dla każdego grzybiarza
Oprócz koszyka i nożyka prawdziwy grzybiarz powinien mieć również odpowiednie wyposażenie w domu. Suszarka do grzybów wysuszy je równomiernie i delikatnie, bez ryzyka przesuszenia, jakie grozi w piekarniku. Dzięki temu zapasy na zimę przygotujesz łatwo i szybko. Zgrzewarka próżniowa natomiast zadba o to, by ani zbieranie, ani suszenie nie poszło na marne – grzyby zachowają pełnię smaku i aromatu nawet przez wiele miesięcy przechowywania w spiżarni.
Do ulubionych modeli suszarek należą ETA Vital Air II i ETA Secca Plus. Do przechowywania grzybów świetnie sprawdzą się z kolei zgrzewarki próżniowe ETA Aspira i ETA Caza. Przygotuj się więc na sezon grzybowy i wyposaż się w najlepszych pomocników. Zobaczysz, że tej zimy borowiki będą smakować jeszcze lepiej niż w zeszłym roku.
